ลองนึกถึงเหตการณ์ต่อไปนี้
ถ้าสินค้าชนิดหนึ่งมีมากความต้องการก็ควรจะถูกตอบสนอง มันควรจะราคาถูกเพราะหาซื้อได้ทั่วไป
แต่พอสินค้าชนิดเดิมมีน้อยความต้องการก็ควรจะเพิ่มขึ้น มันควรจะแพงเพราะหาซื้อได้ยาก
แต่ลองดูลำไยเชียงใหม่สิครับ ล้นตลาด ราคาถูกติดดิน แต่หาซื้อไม่ได้ ?!?
ผมมีที่ดินของครอบครัวที่เชียงใหม่ เมื่อเกือบยี่สิบปีก่อนคุณแม่คิดว่าปลูกต้นลำไยไว้ที่ที่ดินนี้น่าจะทำให้อนาคตเรามีรายได้ดี แต่ในเวลาต่อมา(ช่วงห้าปีที่ผ่านมา)ปรากฎว่าลำไยล้นตลาด ราคาตกต่ำอย่างมาก เกษตรกรต้องขายในราคาที่ถูกมากๆและผู้บริโภคก็ซื้อลำไยกันอย่างสนุกสนาน มีโครงการของรัฐบาลช่วยในการแปรรูปลำไย และเกิดน้ำลำไยกระป๋องขึ้นหลายยี่ห้อ ผ่านมาห้าปี ราคาลำไยยังคงตกอย่างต่อเนื่องเพราะต้นลำไยที่เชียงใหม่ไม่รู้เกิดอะไรขึ้นออกลูกอย่างบ้าคลั่ง(น่าจะมาจากสภาพอากาศ) ราคาลำไยตกลงมาจนเหลือกิโลละไม่กี่บาท ยิ่งเป็นราคาซื้อจากสวนจะมีราคากิโลกรัมละ 3 บาทเท่านั้น(น้ำหนักผลลำไยล้วนๆโดยเกษตรกรต้องแกะผลเรียบร้อยก่อนชั่ง)
เมื่อวันที่ผมไปเชียงใหม่ตอนนั่งทานไอติมห้วยแก้ว(ขาประจำตั้งแต่เด็ก) ก็มีชายวัยกลางคนสองคนเข้ามาบ่นว่าหาซื้อลำไยไม่ได้เลย เข้าไปตลาดกับห้างเดี๋ยวนี้มีแต่ผลไม้แพงๆ standard ทั้งนั้น ซึ่งไม่น่าเชื่อเพราะเราเห็นต้นลำไยกันเต็มเมืองไปหมด เมื่อเราลองดูราคารับซื้อลำไยกิโลกรัมละสามบาทปรากฏว่าราคาดังกล่าวเมื่อพิจารณาในมุมเจ้าของสวนก็พบว่ามันไม่คุ้มค่าจ้างคนเก็บลำไยซะแล้ว ทำให้เจ้าของตัดสินใจถอดใจไปทำอย่างอื่นแทนดีกว่าครับ พอคนที่ทำธุรกิจลำไยเมื่อถอดใจแล้วก็เลยพลอยไม่สนับสนุนแรงผลักดัน demand ในการกินลำไยด้วย เราจะเห็นว่าลำไยนั้นในปัจจุุบันเหมือนมันได้กลายเป็นผลไม้ที่ไร้ประโยชน์ไปซะแล้ว ทุกคนพูดแต่ข้อเสียคือกินแล้วตาแฉะ สูู้ไปกินส้มหรือแอปเปิ้ลยังได้ประโยชน์กว่า ทั้งที่แต่ก่อนลำไยมีประโยชน์เป็นสมุนไพรจีนเลย ซึ่งดูๆแล้วเหมือนตลาดลำไยได้ทำลายตัวเองไป ส่วนตอนนี้กลายเป็นผลไม้แพงๆก็ได้รับการ Marketing ตัวเองตลอดว่ามีประโยชน์ต่อร่างกายเช่นแก้วมังกรหรือมังคุดหรือพรุนฯลฯ
ข้อสรุปก็คือ อะไรที่ถูกมากๆก็อย่านิ่งนอนใจว่าผู้บริโภคอย่างเราจะได้ประโยชน์ตลอดนะครับ มันอาจจะทำลายตัวเองหายไปก็ได้ เพราะคนไทยมีนิสัยขี้เกียจหันหน้าเข้าหากัน สมาคมสมาพันธ์ทุกอย่างก็มักจะทะเลาะกัน สินค้าที่ีมีคู่แข่งก็เน้นตัดราคาดีกว่าตกลงกันนั่นเอง
